Waarover gaat kunstmatige intelligentie?

Een tijd geleden zei een vriend tegen mij: “That ship has sailed” toen het over kunstmatige intelligentie ging. Hij bedoelde daarmee dat wij inmiddels te oud waren om echt goed te begrijpen wat kunstmatige intelligentie inhoudt. Misschien was het mijn midlife crisis, maar die opmerking was voor mij de reden om mij er verder te verdiepen. Gaandeweg ontdekte ik echter dat ik het ook een erg leuk onderwerp vond.

Er wordt veel gezegd en geschreven over kunstmatig intelligentie. Afhankelijk van wie je spreekt zal het de wereld vernietigen of juist omvormen tot een nieuw Wallahla. Tsja..

In ieder geval gaat kunstmatige intelligentie wat mij betreft erom dat systemen die zich intelligent kunnen gedragen.

Systeem

Een door mensen gemaakt ding, een artefact, wordt aangemerkt als een systeem als in dat artefact tenminste 3 functies zijn te herkennen. Het systeem moet op enige manier signalen uit zijn omgeving kunnen (waarnemen). Deze signalen op een bepaalde manier verwerken (redeneren) en het systeem moet de capaciteiten hebben om op een of andere manier zijn omgeving te beïnvloeden (handelen).

Een hamer of een schep en andere door de mens gemaakte artefacten vallen dus niet onder systeem omdat ze een of meerde van de bovenstaande functies niet hebben.

Het meest eenvoudige systeem dat ik heb gezien, was in het wiskunde museum Mathematikum in Giessen. Als gebruiker zette ik een switch op aan, waarop er een handje uit een luikje kwam die de switch meteen weer op uit zette. Het systeem nam waar dat de switch aan stond, redeneerde dat ie uit moest en deed dat vervolgens. Geweldig!

Intelligent Systeem

Er zijn definities die zeggen dat een systeem pas intelligent is als deze net zo waarneemt, denkt en handelt als mensen. Andere definities stellen dat er sprake is van intelligentie als een systeem, gegeven een doel rationele keuzes maakt en deze uitvoert.
Rationeel houdt dan in dat gegeven het doel wat met het systeem bereikt moet worden, het systeem de relevante aspecten uit de wereld waarneemt, op basis van deze signalen logisch beredeneert welke handeling het kan uitvoeren die het doel het dichtst benadert met de minste inspanning. 

Ik heb wat twijfels over het ontwikkelen van systemen die zich richten op de linkerzijde van de tabel. Enerzijds over de haalbaarheid ervan, maar ook over het nut. Wat heb je machines die zich precies op dezelfde manier als mensen waarnemen, denken en zich gedragen? Je wilt juist machines die net wat anders kunnen dan mensen. Langer doorwerken of betere beslissingen nemen bijvoorbeeld. Een mens namaken is leuk en omdat het misschien kan, maar nodig is het niet.

Ook als we ons alleen op de rechterzijde richten, gebeurt ontzettend veel op het gebied van kunstmatige intelligentie. Er wordt veel vooruitgang geboekt op de deelgebieden afzonderlijk als ook op de integratie tussen die deelgebieden.