Een tijd geleden zei
een vriend tegen mij: “That ship has sailed” toen het over
kunstmatige intelligentie ging. Hij bedoelde daarmee dat wij
inmiddels te oud waren om echt goed te begrijpen wat kunstmatige
intelligentie inhoudt. Misschien was het mijn midlife crisis, maar
die opmerking was voor mij de reden om mij er verder te verdiepen.
Gaandeweg ontdekte ik echter dat ik het ook een erg leuk onderwerp
vond.
Er wordt veel gezegd
en geschreven over kunstmatig intelligentie. Afhankelijk van wie je
spreekt zal het de wereld vernietigen of juist omvormen tot een nieuw
Wallahla. Tsja..
In ieder geval gaat
kunstmatige intelligentie wat mij betreft erom dat systemen die zich
intelligent kunnen gedragen.
Systeem
Een door mensen
gemaakt ding, een artefact, wordt aangemerkt als een systeem als in
dat artefact tenminste 3 functies zijn te herkennen. Het systeem moet
op enige manier signalen uit zijn omgeving kunnen (waarnemen). Deze
signalen op een bepaalde manier verwerken (redeneren) en het systeem
moet de capaciteiten hebben om op een of andere manier zijn omgeving
te beïnvloeden (handelen).
Een hamer of een
schep en andere door de mens gemaakte artefacten vallen dus niet
onder systeem omdat ze een of meerde van de bovenstaande functies
niet hebben.
Het meest eenvoudige
systeem dat ik heb gezien, was in het wiskunde museum Mathematikum in
Giessen. Als gebruiker zette ik een switch op aan, waarop er een
handje uit een luikje kwam die de switch meteen weer op uit zette.
Het systeem nam waar dat de switch aan stond, redeneerde dat ie uit
moest en deed dat vervolgens. Geweldig!
Intelligent Systeem
Er zijn definities
die zeggen dat een systeem pas intelligent is als deze net zo
waarneemt, denkt en handelt als mensen. Andere definities stellen dat
er sprake is van intelligentie als een systeem, gegeven een doel
rationele keuzes maakt en deze uitvoert.
Rationeel houdt dan in dat gegeven het doel wat met het systeem bereikt moet worden, het systeem de relevante aspecten uit de wereld waarneemt, op basis van deze signalen logisch beredeneert welke handeling het kan uitvoeren die het doel het dichtst benadert met de minste inspanning.
Rationeel houdt dan in dat gegeven het doel wat met het systeem bereikt moet worden, het systeem de relevante aspecten uit de wereld waarneemt, op basis van deze signalen logisch beredeneert welke handeling het kan uitvoeren die het doel het dichtst benadert met de minste inspanning.
Ik heb wat twijfels
over het ontwikkelen van systemen die zich richten op de linkerzijde
van de tabel. Enerzijds over de haalbaarheid ervan, maar ook over het
nut. Wat heb je machines die zich precies op dezelfde manier als
mensen waarnemen, denken en zich gedragen? Je wilt juist machines die
net wat anders kunnen dan mensen. Langer doorwerken of betere
beslissingen nemen bijvoorbeeld. Een mens namaken is leuk en omdat
het misschien kan, maar nodig is het niet.
Ook als we ons
alleen op de rechterzijde richten, gebeurt ontzettend veel op het
gebied van kunstmatige intelligentie. Er wordt veel vooruitgang
geboekt op de deelgebieden afzonderlijk als ook op de integratie
tussen die deelgebieden.